Tussen 20 en 22 december bereikt de zon op het noordelijk halfrond zijn laagste stand. Daarmee is de nacht van 21 december de langste nacht van het jaar. Vanaf dit moment zullen de dagen weer gaan lengen en krijgt de zon weer meer kracht.

Feesten
De toename van de kracht van de zon was vroeger blijkbaar zo belangrijk dat het gevierd moest worden. Je ziet dit bij verschillende volkeren en of religies. Zo wijdden de Germanen deze dag aan Freyr, de vruchtbaarheidsgod. De Kelten vierden het Yule feest, de wedergeboorte van de Zonnegod en het hervatten van de nieuwe kringloop van het nieuwe zonnejaar door de aardse natuur, waarbij een nieuwe cyclus van het jaarwiel begon. De Romeinen hielden de Saturnaliën, een feest ter ere van de landbouwgod Saturnus en het einde van een landbouwjaar. In deze tijd vieren de Christenen Kerstmis, waarbij de geboorte van Jezus Christus, de brenger van Licht, wordt herdacht.

Kracht van de zon
Vanaf 21 december neemt de kracht van de zon weer toe en wordt hij als het ware wedergeboren uit de donkere, voedende schoot van Moeder Aarde. Samen met de kracht van de zon neemt ook het Licht weer toe. De natuur ontwaakt geleidelijk uit haar rustperiode en een nieuwe vruchtbare periode breekt weer aan. Licht brengt leven voort, Licht is leven.

Yin Yang
Behalve de wedergeboorte van de Zon, is de winterzonnewende ook een ‘strijd’ tussen duisternis en licht. Het is echter geen strijd tussen goed en kwaad. De duisternis maakt plaats voor het licht en we realiseren ons dan dat de duisternis niet eng of leeg is, maar juist het oneindige vermogen waarin het licht wordt geboren. Licht en donker vullen elkaar aan en vormen samen een evenwicht. Dit evenwicht is ook een eeuwenoud gegeven en wordt bijvoorbeeld mooi weergegeven door het Yin-Yang teken.

foto: Liz West

Hulstdecoratie
De strijd tussen het duister en het licht wordt met name in Engeland gesymboliseerd door de strijd tussen Koning Hulst (donker) en Koning Eik (licht), respectievelijk de afbrekende kracht en de groeikracht in de natuur. Tijdens het Yule feest is de kracht van Koning Hulst op zijn sterkst. Daarom zien we ook hulstbladeren veel terug in de zogenaamde kerststukjes. Koning Eik wint echter de strijd.

Economisch belang
De kerstperiode heeft zich de laatste decennia vooral ontwikkelt als een periode van geschenken uitwisselen, goed eten en drinken. Het is tegenwoordig een feestdag met verschillende betekenissen die door ieder apart wordt ingevuld. Van de oorspronkelijke betekenis en tradities blijft nog weinig over. Deze tijd van het jaar is goed voor de verkoop en handelaren en bedrijven spelen daar handig op in. Het is meestal een gezellige periode van samenkomst waar vooral de economie wel bij vaart.

Wedergeboorte
Toch zijn er nog steeds mensen die stilstaan bij de wedergeboorte van het Licht; niet alleen het lengen van de dagen, maar ook het (wederom) toelaten van het Licht in onszelf. Dat vieren ze gezamenlijk, met vreugde, dankbaarheid en bezinning, maar vooral ook met bezieling.

Ik wens je een lichte Kerst en een bezield 2015!

Lize Kelderman